Stof bestaat uit hele kleine deeltjes uit elkaar gevallen materie. Officieel wordt er pas over stof gesproken wanneer de deeltjes kleiner dan 0,06 millimeter zijn. Voor uw beeldvorming, dit is nog minder dan een tiende deel van de doorsnee van een van uw hoofdharen.

Stof kan overal en uit van alles ontstaan. Op aarde en in het heelal, maar ook in uw woning. Minuscule deeltjes vallen van uw lichaam of uw kleding, of ontstaan bij het verrichten van handelingen, denk aan klussen, koken of tuinieren. Er zijn dan ook, niet heel verrassend, twee soorten stof: buitenstof en binnenstof (hierna te noemen: huisstof). Zoals de naam al doet vermoeden, bestaat buitenstof uit deeltjes die we “buiten” aantreffen zoals zeezout, zand, roet, stuifmeel, schimmels, sporen en pollen. Maar ook ruimtestof en woestijnstof zijn componenten.

Huisstof is een verzameling van verschillende deeltjes, die zich in de lucht van uw woning bevinden. Denk aan haren en huidschilfers van mens en dier, zand, schimmels, veren, rubber, rook en deeltjes die bij koken vrijkomen. De samenstelling van huisstof is echter sterk afhankelijk van de plek op de aardbol waar uw woning zich bevind.

Bent u verbaasd als we u vertellen dat koken de grootste oorzaak van huisstof is? Wanneer u het wam eten heeft bereid, zweven er ruim twintig keer zoveel stofdeeltjes dan normaal door de keuken. Die verspreiden zich weer door de rest van het huis. Soms plakken ze aan elkaar. Zo kunnen ze groter worden en ontstaan de bekende stofwolken.

Er wordt dan ook vaak onterecht aangenomen dat huisstof voor het overgrote deel uit huidschilfers bestaat. Dat is niet het geval. De circa 50 miljoen huidschilfers die een volwassene per dag verliest, worden grotendeels met bad- of douchewater weggespoeld, of opgegeten door huismijten.

Huisstof wordt grotendeels door de neusharen opgevangen of blijft achter op het neusslijmvlies, dat het afvoert. Snuit uw neus maar eens na het knippen van een heg of een klusje in huis.

Veel schadelijker is (het onzichtbare) fijnstof. Dat heeft bij inademing een schadelijk effect op de gezondheid. Hoe schadelijk dat effect is, hangt af van de samenstelling en concentratie. Er bestaat een duidelijk verband tussen het inademen van fijnstof en gezondheidsklachten. Hart- en longziekten, astma en bronchitis kunnen ontstaan of verergeren. Volgens de laatste berichten sterven er in België ongeveer 8.000 mensen voortijdig door de inademing van fijnstof. De gemiddelde levensduur wordt, door inademing ervan, met ongeveer negen maanden verkort.